Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς παγκοσμίως, διατέλεσε μέλος του Παναθηναικού! Η εμπλοκή του με το ”τριφύλλι”, έγινε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αθήνα τη διετία 1922-24 και το γεγονός αυτό τιμά ιδιαίτερα τον σύλλογο.
Από την ιστοσελίδα www.caratheodorymuseumneavyssa.gr
Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (Βερολίνο, 1873-Μόναχο, 1950), εγγονός του ιατρού Κωνσταντίνου και γιός του Στέφανου, μεγάλωσε στις Βρυξέλλες όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως πρεσβευτής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1886, ξεκίνησε τις γυμνασιακές του σπουδές στο Athénée Royal d’Ixelles. Βραβεύθηκε δύο φορές ως ο καλύτερος φοιτητής μαθηματικών του Βελγίου. Από το 1891 ως το 1895 φοίτησε στην Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου. Με το πέρας των σπουδών του προσλαμβάνεται ως μηχανικός στην Αίγυπτο για να εργαστεί στην κατασκευή του φράγματος του Ασιούτ (1895-1900) Τότε προσκαλείται από το θείο του πατέρα του, Αλέξανδρο Καραθεοδωρή Πασά, ο οποίος είχε διορισθεί από την Υψηλή Πύλη Διοικητής Κρήτης (1894-1895) προκειμένου να κατευνάσει τα πνεύματα μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων κατοίκων της. Εκεί ὁ Κ. Καρθεοδωρή θα γνωρίσει τoν Ελευθέριο Βενιζέλο, ὁ οποίος ήταν τότε 31 ετών και έκτοτε θα τους συνδέσει μεγάλη αλληλοεκτίμηση και φιλία. Ο θείος του ερασιτέχνης (με την αρχική σημασία της λέξης) μαθηματικός το προέτρεψε να ασχοληθεί με την μαθηματική επιστήμη.
Στην Αίγυπτο ήταν όμως που ο Κ. Καραθεοδωρή κατάλαβε πόσο μεγάλη γοητεία και επιρροή ασκούσαν επάνω του τα Μαθηματικά και συνειδητοποίησε πως η δουλειά του μηχανικού δεν ήταν εκείνη που αναζητούσε το ανήσυχο πνεύμα του. Έτσι το 1900, ο 27χρονος πια Καραθεοδωρή, προς μεγάλη έκπληξη των δικών του, αποφασίζει να συνεχίσει τις σπουδές του στα μαθηματικά στο Göttingen, όπου και αναγορεύτηκε διδάκτορας το 1904. Κατόπιν, διορίστηκε καθηγητής στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Ανόβερου. Το 1913, διορίστηκε καθηγητής στο Göttingen και το 1918 καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.
Ένα έτος αργότερα, μετά από αίτημα του πρωθυπουργού και φίλου της νιότης του, Ελευθέριο Βενιζέλο, ο Κωνσταντίνος ιδρύει το Ιωνικό Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη το «Φως εξ΄ Ανατολών». Δυστυχώς τα τραγικά γεγονότα του 22 ματαίωσαν την πραγματοποίησή του. Ήταν ο τελευταίος που εγκατέλειψε την φλεγόμενη Σμύρνη διότι προσπαθούσε να σώσει τα βιβλία και τα όργανα του Πανεπιστήμιου και να τα στείλει στην Αθήνα. Συνέχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών καθώς και στο Πολυτεχνείο των Αθηνών, καθώς όμως στα δύσκολα αυτά χρόνια ο ορίζοντας της επιστημονικής του δραστηριότητας ήταν αρκετά περιορισμένος , αποδέχεται την πρόσκληση του φημισμένου φυσικού Ζόμερφελντ και το 1924 διαδέχεται τον Λίντεμαν στο πανεπιστήμιο του Μονάχου
Από την θέση του αυτή, ο Κωνσταντίνος συνεισέφερε σε μεγάλο βαθμό στον λογισμό των μεταβολών, στην θερμοδυναμική, την μηχανική και την γεωμετρική οπτική. Μεταξύ των σημαντικότερων έργων του συγκαταλέγονται οι Διαλέξεις περί Πραγματικών Συναρτήσεων (1918), ο Λογισμός των Μεταβολών και των Μερικών Διαφορικών Εξισώσεων (1935) και η Γεωμετρική Οπτική (1937). Το 1930 με πρόσκληση πάλι του Ελευθέριου Βενιζέλου, αναλαμβάνει καθήκοντα κυβερνητικού επιτρόπου στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης προκειμένου να βοηθήσει στην αναδιοργάνωση του πρώτου και την οργάνωση του δεύτερου.
Ο Κωνσταντίνος διετέλεσε στενός φίλος του Albert Einstein τον οποίο βοήθησε στους πολύπλοκους μαθηματικούς υπολογισμούς των εξισώσεών που απαιτούντο στη έρευνα του για τη θεωρία της σχετικότητας. Χαρακτηριστικό δείγμα της συνεργασίας τους αποτελεί η επιστολή που ακολουθεί:
Βερολίνο, Κυριακή, Αγαπητέ συνάδελφε! Βρίσκω τον υπολογισμό σου θαυμάσιο, τώρα καταλαβαίνω τα πάντα… Θα έπρεπε να δημοσιεύσεις την θεωρία σε αυτή την νέα μορφή στα Χρονικά της Φυσικής Επιστήμης καθώς συνήθως οι φυσικοί δεν γνωρίζουν το θέμα αυτό, όπως άλλωστε και εγώ ο ίδιος… Εάν ωστόσο, δώσεις απάντηση στο ερώτημα που αφορά το πρόβλημα των κλειστών γραμμών του χρόνου, θα εμφανιστώ ενώπιον σου με τα χέρια σταυρωμένα. Η ανακάλυψη της υποκείμενης αλήθειας αξίζει ωστόσο μερικές σταγόνες ιδρώτα. Με εκτίμηση, δικός σου Albert Einstein.
Το 2002, ως ένδειξη αναγνώρισης για τα επιτεύγματά του, το Μαθηματικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Μονάχου έδωσε το όνομά του σε μια από τις αίθουσες διαλέξεων ονομάζοντάς την Αίθουσα Διαλέξεων Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή. Ο Κωνσταντίνος νυμφεύτηκε την μακρινή εξαδέλφη του Ευφροσύνη, κόρη του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή Πασά και απέκτησαν δυο τέκνα, την Δέσποινα Σκούταρη και τον Στέφανο Καραθεοδωρή.
