Το πρώτο Euro

Ο δρόμος όμως δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από χώρες με μεγάλη ποδοσφαιρική παράδοση (Αγγλία, Σκωτία, Δ.Γερμανία), οι οποίες αποφάσισαν να μη συμμετάσχουν. Αντίθετα ξεπερνώντας τους αρχικούς τους δισταγμούς 17 χώρες μελή της ΟΥΕΦΑ (Γαλλία, Ισπανία, Σοβιετική Ένωση, Ρουμανία, Νορβηγία, Τουρκία, Γιουγκοσλαβία, Αν.Γερμανία, Πορτογαλία, Πολωνία, Δανία, Ουγγαρία, Αυστρία, Εύρε, Τσεχοσλοβακία, Βουλγαρία και Ελλάδα) ψήφισαν θετικά και το όνειρο έγινε πλέον πραγματικότητα! Έτσι στις 5 Απριλίου του 1958 λαμβάνει χώρα το πρώτο παιχνίδι που έγινε ποτέ για αυτή τη διοργάνωση, μεταξύ του Εύρε και της Τσεχοσλοβακίας στο Δουβλίνο. Ήταν ουσιαστικά ο ένας από τους δύο αγώνες μπαράζ που προέκυψε ύστερα από κλήρωση, για να βγει η 16η ομάδα που θα συμμετείχε στην προκριματική φάση. Το Έυρε ανατρέποντας τα προγνωστικά θα επικρατήσει με 2-0 αλλά στη ρεβάνς η ανωτερότητα των Τσεχοσλοβάκων θα αποκαταστήσει την τάξη με το επιβλητικό 4-0.

Η προκριματική φάση

Στους αγώνες της προκριματικής φάσης που ξεκίνησαν το φθινόπωρο, η χώρα μας κληρώθηκε αντιμέτωπη με την Γαλλία, η οποία την ίδια χρονιά είχε κατακτήσει την 3η θέση στο Μουντιάλ της Σουηδίας. Αποτέλεσμα να γνωρίσουμε την συντριβή στο Παρίσι με 7-1 αλλά να σώσουμε τα προσχήματα και την τιμή μας στη ρεβάνς αποσπώντας (έστω και από την δεύτερη ομάδα των Γάλλων) ισοπαλία με 1-1 χάρη σε ένα γκολ του Ανδρέα Παπαεμμανουήλ.
Από τα υπόλοιπα παιχνίδια ξεχώριζε το ντέρμπυ μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Ουγγαρίας, το οποίο εξελίχθηκε σε εύκολη υπόθεση για τους πρώτους (3-1, 1-0) τη στιγμή μάλιστα που απουσίαζαν πλέον από τους Μαγυάρους οι Πούσκας και Κότσις.

Στα υπόλοιπα παιγνίδια είχαμε
Πολωνία – Ισπανία 2-4, 0-3
Ρουμανία – Τουρκία 3-0, 0-2
Δανία Τσεχοσλοβακία 2-2, 1-5
Νορβηγία – Αυστρία 0-1, 2-5
Ανατολική Γερμανία – Πορτογαλία 0-2, 2-3
Γιουγκοσλαβία – Βουλγαρία 2-0, 1-1

Η πρώτη ….αποχώρηση!

Στη φάση των ‘’8’’ η κληρωτίδα ανέδειξε αντίπαλους δύο από τα φαβορί του θεσμού. Τη Σοβιετική Ένωση του Γιασίν και του Νέτο και την Ισπανία του… Αργεντινού Ντι Στέφανο και του …Ούγγρου Φέρεντς Πούσκας. Δύο αναμετρήσεις που δυστυχώς δεν έγιναν ποτέ αφού οι πολιτικές σκοπιμότητες υπερίσχυσαν της αθλητικής άμιλλας. Η   Ισπανία ύστερα από απόφαση του  δικτάτορα Φράνκο αρνήθηκε να κατέβει να αγωνιστεί με αντίπαλο την κομμουνιστική  Σοβιετική Ένωση, με αποτέλεσμα η τελευταία να περάσει χωρίς αγώνα. Η Γαλλία  είχε εύκολο έργο με αντίπαλο την Αυστρία πετυχαίνοντας δύο άνετες νίκες ( 5-2 εντός και 4-2 εκτός ) ενώ εύκολα απογεύματα πέρασε και η Τσεχοσλοβακία με αντίπαλο την Ρουμανία (3-0 εντός, 2-0 εκτός). Αντίθετα η Γιουγκοσλαβία δυσκολεύτηκε στο πρώτο παιγνίδι  απέναντι στην Πορτογαλία γνωρίζοντας την ήττα με 2-1 αλλά στη ρεβάνς επέβαλε από την αρχή την ανωτερότητα της συντρίβοντας τους αντίπαλους της με 5-1.

Η τελική φάση

Βάσει των κανονισμών μία από τις τέσσερις φιναλίστ θα έπρεπε να αναλάβει την διοργάνωση της τελικής φάσης. Για εμπορικούς κυρίως λόγους επιλέχτηκε η Γαλλία, με την κλήρωση να την φέρνει αντιμέτωπο με την Γιουγκοσλαβία στο Παρίσι και τη Σ.Ένωση αντίπαλο με την Τσεχοσλοβακία στη Μασσαλία.
Παρά την επιτυχημένη πορεία της εθνικής τους ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958, οι Γάλλοι δεν ήταν ακόμα ιδιαίτερα θερμοί με το ποδόσφαιρο. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να παρακολουθήσουν τον πρώτο ημιτελικό 27.000 θεατές σε ένα μισοάδεο Παρκ ντε Πρενς. Αν και οι ‘’πετεινοί’’ αγωνίστηκαν χωρίς τα μεγάλα τους αστέρια , Φοντέν και Κοπά, μπήκαν πολύ δυνατά στον αγώνα και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα 15 λεπτά πριν τη λήξη να προηγούνται με 4-2 (12 Βενσάν, 43΄και 62΄Ετέ, 52΄Βισνιέσκι – 11΄ Γκάλιτς, 55΄ Ζάνετιτς). Από εκείνο το σημείο και μετά συνέβη μία από τις μεγαλύτερες ανατροπές που έχουν γίνει ποτέ, ακόμα και μέχρι τις μέρες μας. Η Γιουγκοσλαβία με αντεπίθεση διαρκείας και έχοντας πρωταγωνιστή τον Γιέρκοβιτς, γύρισε το παιχνίδι και κατάφερε να φύγει νικήτρια μα το εντυπωσιακό 5-4! (75΄Κνετζ, 77΄και 78΄ Γιέρκοβιτς)
Ο άλλος ημιτελικός είχε περισσότερο διαδικαστικό χαρακτήρα, με τους Σοβιετικούς να επικρατούν άνετα των Τσεχοσλοβάκων με 3-0 (35΄και 56΄Ιβάνοφ, 65΄ Πονέντελνικ).
Απογοητευμένοι οι Γάλλοι, παίκτες και φίλαθλοι, φάνηκαν να μην έχουν ιδιαίτερη διάθεση για τον μικρό τελικό. Αντίθετα η Τσεχοσλοβακία παρουσιάστηκε πανέτοιμη, κερδίζοντας άνετα με 2-0 (58΄ Μπρούμπνικ, 88΄ Πάβλοβιτς)

Ο μεγάλος τελικός

Στις 10 Ιουλίου του 1960 περίπου 20.000 θεατές έδωσαν το παρόν στον πρώτο τελικό της διοργάνωσης, απούσας της Γαλλίας και απογοητεύοντας τους διοργανωτές.  Σοβιετική Ένωση και Γιουγκοσλαβία βρέθηκαν και πάλι αντιμέτωπες, σε μία επανάληψη του τελικού των Ολυμπιακών Αγώνων του 1956 (τότε είχαν επικρατήσει οι Σοβιετικοί με 1-0). Οι Γιουγκοσλάβοι με χαμηλό μέσο όρο ηλικίας ευτύχησαν να προηγηθούν με 1-0 τέσσερα λεπτά πριν λήξη το πρώτο ημίχρονο, χάρη σε ένα τέρμα που πέτυχε ο Γκάλιτς. Στο β΄μέρος οι Σοβιετικοί μπήκαν πιο δυνατά και ισοφάρισαν στο 49΄με γκολ του Μετρεβέλι. Το παιχνίδι οδηγήθηκε στην παράταση και λίγο πριν το τέλος, στο 114΄,ο Πονεντέλνικ διαμόρφωσε το τελικό 2-1 υπέρ της Σοβ.Ένωσης. Μορφή της διοργάνωσης αναδείχτηκε ο Σοβιετικός γκολκίπερ Λεβ Γιασίν, η ‘’μαύρη αράχνη’’ όπως τον αποκαλούσαν και ο οποίος μάλιστα είχε παίξει τραυματίας στον μεγάλο τελικό. Ήταν το πρώτο Κύπελλο Εθνών Ευρώπης, που παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετώπισε, έβαλε τις βάσεις για τη συνέχεια του θεσμού.

Οι συνθέσεις του τελικού

Σοβ. Ένωση

1 Lev Yashin
2  Givi Chokheli
3  Anatoli Maslenkin
4 Anatoly Krutikov
5  Yury Voinov
6  Igor Netto (c)
7  Slava Metreveli
8 Valentin Ivanov
9  Viktor Ponedelnik
10  Valentin Bubukin
11 Mikheil Meskhi

Γιουγκοσλαβία

1  Blagoja Vidinić
2  Vladimir Durković
3  Fahrudin Jusufi
4  Ante Žanetić
5  Jovan Miladinović
6  Željko Perušić
7  Željko Matuš
8  Dražan Jerković
9  Milan Galić
10  Dragoslav Šekularac
11  Bora Kostić (c)

Τζανιδάκης Κώστας